Het Voedingscentrum adviseert een ieder om dagelijks minimaal 1,5 liter vocht binnen te krijgen. Het advies daarbij is tevens om zoveel mogelijk water te drinken. Water is ten opzichte van bijvoorbeeld frisdrank vele malen gezonder. Het bevat geen suiker en het is in staat om de vochtbalans in het lichaam perfect op pijl te houden.
Wist je dat het ook gezond is om dagelijks maximaal 4 kopjes koffie te drinken? Ja, koffie bestaat namelijk ook voor een groot deel uit water. Koffie is in principe een mengsel van water en koffie(bonen). Doordat koffie ook zoveel water bevat, is het voor de vochtbalans ook prima om koffie te drinken. Daarbij moet je echter wel oppassen dat je niet té veel koffie drinkt. Daar schreven wij recent al twee artikelen over; ‘Hoe lang werkt koffie?’ en ‘Afvallen met koffie’.
Het Voedingscentrum adviseert om maximaal vier kopjes koffie per dag te drinken. Daarmee voorkom je dat de cafeïne een negatieve invloed op jouw lichaam uit kan oefenen. Ondertussen zorg je er dus ook voor dat je lichaam hierdoor voldoende vocht krijgt.
In dit artikel richten we onze pijlen graag op de combinatie water en koffie. Hoe komt het dat koffie voor zo’n groot gedeelte uit water bestaat? Wat is de invloed van water op de smaak van koffie? En welke andere stoffen, behalve water, kunnen de smaak van koffie beïnvloeden? In dit artikel vind je het antwoord op onder meer deze vragen. Tot slot vertellen we ook nog iets over de waterfilters in een koffiemachine.
De combinatie water en koffie
Als je een kopje koffie gaat zetten, moet je enkele handelingen uitvoeren:
- Je moet allereerst je koffiemachine aanzetten
- Je moet vervolgens het waterreservoir voldoende vullen
- Je moet vervolgens koffie in de machine stoppen (gemalen koffie, koffiebonen of een cup/pad)
- Je bepaalt vervolgens de instellingen en drukt op de knop waardoor de koffie gezet gaat worden
Op het moment dat jij op dé knop drukt, beginnen enkele processen in de koffiemachine. Eén van de belangrijkste processen is dat het water opgewarmd wordt en gemengd wordt met de koffie. Het water wordt opgewarmd tot 100 graden, waarna het water op de gemalen koffie druppelt. De koffie en het water worden zodoende gemengd, aangezien water de koffie opneemt. Uiteindelijk komt het mengsel van water & koffie in je mok (koffiemachine) of kan (filterkoffiemachine) terecht.
Hoeveel schepjes koffie bij filterkoffie?
De bovenstaande vraag krijgen wij regelmatig binnen. Als je een filterkoffiezetapparaat hebt, is het namelijk van belang dat je het juiste aantal schepjes koffie in het apparaat doet. Hierdoor kan je een heerlijke smaak koffie verkrijgen die ook volledig naar jouw wens is. Maar, wat zijn hier nou de stelregels van?
Het lastige is dat er geen duidelijke stelregel/richtlijn is. Het ligt er namelijk maar net aan hoe sterk de koffie moet zijn. Ook de grootte van het koffiemaatschepje en de grootte van het kopje spelen een rol. Daarnaast speelt ook het filterkoffiezetapparaat nog een belangrijke rol; niet elk apparaat werkt namelijk met dezelfde efficiëntie.
Veel mensen houden echter het volgende aan: 1 schep koffie voor twee kopjes. Wil je vier kopjes koffie zetten? Doe dan twee schepjes koffie in het apparaat, vul het waterreservoir en laat het apparaat de rest van het werk doen.
Ons advies? Ga experimenteren, experimenteren en nog eens experimenteren. Door veelvuldig verschillende hoeveelheden koffie uit te proberen, kan je uiteindelijk de gewenste smaak verkrijgen. Je kunt hierbij in ieder geval de volgende richtlijnen aan houden:
- Des te minder water, des te sterker de koffie
- Des te meer water, des te milder de koffie
Wil je graag een sterk kopje koffie hebben? Dan is het aan te raden om méér koffie te gebruiken. De verhouding koffie-water verandert daardoor en daardoor krijgt de koffie een sterkere smaak. Ook dit is weer een kwestie van uitproberen, uitproberen en nog eens uitproberen.
Wat kan de smaak van koffie beïnvloeden?
Ben je een ware fijnproever? Dan ben je ook in staat om de verschillende smaken van koffie te onderscheiden. Sommige kopjes koffie kunnen enigszins bitter smaken, terwijl andere kopjes koffie juist ietwat zuur proeven. In onderstaand rijtje hebben wij de belangrijkste facetten uiteengezet waarmee je de smaak van de koffie kunt beïnvloeden:
- De temperatuur van het water
- De maalgraad
- De verhouding koffie en water
- Het soort koffie (koffieboon, gemalen koffie, filter koffie etc.)
- De extractietijd
- Het soort koffiemachine (koffiezetapparaat, filterapparaat, espressomachine etc.)
Als je een ware thuisbarista bent, is het aan te raden om met bovenstaande facetten aan de slag te gaan. Ga experimenteren; probeer bijvoorbeeld eens andere koffiebonen uit of pas de verhouding koffie-water uit.
Stoffen die de smaak van koffie beïnvloeden
Verschillende stoffen kunnen de smaak van koffie beïnvloeden, maar dat geldt ook voor de koffiebonen. Als je een koffiemachine met koffiebonen hebt, bepalen de koffiebonen grotendeels de uiteindelijke smaak. Vergelijk bijvoorbeeld eens de koffiebonen met een milde branding met koffiebonen met een donkere branding. Je proeft dan direct verschil.
Maar, hoe kan het dat koffie soms zuur en soms bitter kan smaken? Wij zijn op onderzoek uitgegaan:
- Zuur. Bij het branden van de koffiebonen worden de zuren uit de koffiebonen verdreven. Des te langer de koffiebonen gebrand worden, des te meer zuren uit de koffiebonen verdwijnen. Het kan dus zo zijn dat je kopje koffie gemaakt is met koffiebonen die onvoldoende gebrand zijn.
- Bitter. Koffie kan vanwege meerdere redenen bitter smaken. Het kan komen door te heet water, door een vuile koffiemachine of door een matige kwaliteit van de koffiebonen.
Heb je regelmatig last van bittere koffie? Dan is het allereerst aan te raden om je koffiemachine eens goed onder handen te nemen. Maak de machine helemaal schoon en ontkalk de machine. Probeer vervolgens uit of de koffie nog bitter smaakt. Is dat ook het geval? Dan kan je eens kijken naar andere soorten koffiebonen; mogelijk hebben de koffiebonen die jij gebruikt van nature al een ietwat bittere smaak.
Blijft de koffie alsnog te bitter? Dan kan het raadzaam zijn om eens naar de temperatuur binnen de koffiemachine te kijken. Normaliter moet het water in de machine verwarmd worden tot 100 graden. Als het water veel te warm wordt, kan dit ook een bittere smaak met zich mee krijgen. Controleer dit dus voor de zekerheid ook in de instellingen van de koffiemachine.
Tot slot kan het ook raadzaam zijn om het waterreservoir eens volledig om te spoelen. Ook als je water gebruikt dat al langere tijd in het reservoir zit, kan de machine een bittere smaak krijgen.
Het mag duidelijk zijn; bittere koffie kan meerdere oorzaken hebben. Veelal ligt het aan een slecht onderhouden koffiemachine of aan water dat al langere tijd in het waterreservoir zit. Ben hier dus scherp op, maak de machine regelmatig schoon en ververs het waterreservoir met enige regelmaat.
Waarom hebben koffiemachines een waterfilter?
De verhouding water-koffie is van grote invloed op de smaak van het kopje koffie. Ook de kwaliteit en de temperatuur van het water zijn van invloed. Concreet betekent dit dat je alleen vers en helder water moet gebruiken. Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, is het mede daarom aan te raden om het waterreservoir regelmatig te verversen.
In sommige koffiemachines kom je ook een zogeheten waterfilter tegen. Een dergelijk filter helpt ook om de smaak van de koffie te verbeteren. Hoe een waterfilter werkt? Het water stroomt langs/door het waterfilter heen en dit filter is vervolgens in staat om alleen helder water door te laten. Helder water smaakt beter en zodoende ben je in staat om meer smaak aan je kopje koffie mee te brengen.
Het advies is om het waterfilter regelmatig te vervangen. Vuile deeltjes worden door het waterfilter tegengehouden; deze deeltjes kunnen uiteindelijk voor een verstopping in/van het filter zorgen. Zorg er daarom voor dat je met enige regelmaat het filter vervangt, zodat de werking optimaal blijft. Sommige koffiemachines geven automatisch aan wanneer het filter aan vervanging toe is, maar je kunt ook de volgende stelregels aanhouden:
- Elke 2 maanden
- Na 220 liter gefilterd water
Ons advies is om de 2 maanden aan te houden; dat is een stuk makkelijker bij te houden dan de 220 liter gefilterd water. Hoe je een waterfilter moet vervangen, kan je in de handleiding van de koffiemachine zorgen.
Vervang het waterfilter dus om de 2 maanden, volg de overige tips uit dit artikel op en geniet van heerlijke koffie. Ben je nog niet helemaal tevreden met de smaak? Probeer dan eens te variëren met de verhouding koffie en water.
