Al decennialang wordt koffie wereldwijd gedronken. Van Azië tot aan Zuid-Amerika en van het Midden Oosten tot aan Europa; overal zie je mensen koffie drinken. Hoe dat komt? Wel, wellicht heeft het te maken met de unieke smaak van koffie. Geen enkel ander (warm) drankje komt qua smaak in de buurt van koffie. De smaak van koffie wordt overigens op meerdere manieren bepaald. In dit artikel kijken we naar één specifiek aspect: de branding van de koffiebonen.
In dit artikel vertellen we graag van alles over de branding van de koffiebonen. We kijken eerst naar wat branding nou exact is. Vervolgens kijken we ook naar de invloed van de branding op de uiteindelijke smaak. Met andere woorden: op welke manier en in welke mate bepaalt de branding de uiteindelijke smaak van de koffie?
Een leuk aspect van koffie is dat de smaak nogal persoonsgebonden is. Wat jij lekker vindt, kan een ander totaal niet lekker vinden. Daarentegen is het ook goed mogelijk dat je een bepaalde koffiespecialiteit wel lekker vindt, terwijl je een andere specialiteit weer niet te pruimen vindt. Je kunt met de smaak van koffie dan ook vele kanten op.
In de afgelopen jaren zijn de koffiemachines behoorlijk innovatief geworden. Zo is het bij veel koffiemachines tegenwoordig mogelijk om zélf de smaak te bepalen. Je kunt bijvoorbeeld de sterkte van de koffie bepalen, maar ook de temperatuur en de hoeveelheid koffie zijn probleemloos in te stellen. Voor alle koffiefanaten is dat uiteraard een prachtige ontwikkeling. Als je nog op zoek naar een geschikte koffiemachine bent, kan je op kafea.nl hier veel informatie over vinden. Wij bespreken bijvoorbeeld de beste pistonmachines, de beste espressomachines en de beste volautomatische koffiemachines.
Maar, terug naar de branding van de koffie. Wat is dat nou eigenlijk? Je leest het hieronder!
Wat is branden van koffie?
Je kunt niet zomaar een kopje koffie zetten. Nee, daar heb je een koffiemachine en koffie voor nodig. Geef je hierbij de voorkeur aan heerlijk verse koffiebonen? Of ga je toch liever voor gemalen koffie? Aan jou de keus. Alle verschillende koffiesoorten brengen hun eigen smaak met zich mee. Een koffieboon is echter de meest verse variant van koffie.
Een koffieboon is afkomstig van de koffieplant en bevat de nodige aroma’s en smaak. Voordat je deze koffieboon kunt gebruiken, moet de koffieboon eerst gebrand worden. Dat heeft met het volgende te maken. Een koffieboon bevat van nature ruim 2000 verschillende chemische stoffen. Als jij een kopje koffie gaat drinken, wil je uiteraard niet deze chemische stoffen proeven. Door de koffie te branden, worden deze chemische stoffen uit de koffiebonen ontnomen. Tegelijkertijd worden deze chemische stoffen ook omgezet in zogeheten aromatische verbindingen. Die aromatische verbindingen zorgen uiteindelijk voor de smaak/aroma’s van de koffie.
Dit proces is dus alleen van toepassing op de koffiebonen. Het bereiden van de koffiebonen is dan ook een gespecialiseerde klus. Een klus waar meerdere aspecten bij om de hoek komen kijken. Hoe werkt het proces van branden van koffiebonen dan exact?
Hoe werkt het branden van koffie?
Je hebt hierboven kunnen lezen dat een koffieboon van nature veel chemische stoffen bevat. Die chemische stoffen wil je uiteraard niet in je kopje hebben. Door de koffiebonen te branden, worden deze stoffen afgebroken en/of omgezet tot aromatische verbindingen.
Bij het branden van de koffie worden de koffiebonen met een bepaalde temperatuur opgewarmd. Tijdens dit proces verandert de koffieboon compleet qua uitstraling. Als een koffieboon van de boom afkomt, is deze namelijk groen. Na het branden is de koffieboon bruin, donkerbruin of zwart. Welke kleur de boon exact heeft, is afhankelijk van de temperatuur bij het brandingsproces. Hier komen de termen ‘lichte branding’ en ‘donkere branding’ dan ook vandaan.
Tijdens het branden vindt er ook een zogeheten ‘crack’ plaats. Dat is het moment waarop een koffieboon ploft. Als een koffieboon ploft, is de branding voltooid. Op dat moment zorgt een koffiebrander ervoor dat de branding stopt en dat de koffiebonen afgekoeld worden.
Bij het branden van de koffiebonen is het belangrijk dat alle bonen op dezelfde manier gebrand worden. Mede daarom is er vooraf al een selectieprocedure. De kleine bonen worden van de grote bonen apart gehouden. Een kleine boon is namelijk veel eerder door bovengenoemd proces heen. Een kleiner oppervlakte moet verwarmd worden, waardoor de zogeheten crack al eerder plaatsvindt. Voor een optimale branding is het dan ook vereist dat alle koffiebonen van ongeveer dezelfde grootte zijn. De professionele koffiefabrikanten hebben daar allerlei soorten machines voor.
Verschillende soorten branding
De termen ‘lichte branding’ en ‘donkere branding’ zijn hierboven reeds kort ter sprake gekomen. Dat zijn termen die je veelvuldig op de verpakkingen van koffiebonen ziet staan. Waarom staan die termen zo nadrukkelijk vermeld? Wel, de kleur van de branding bepaalt voor een groot deel de uiteindelijke smaak van de koffiebonen.
In de wereld van branding kunnen we drie soorten varianten onderscheiden:
- Lichte branding
- Medium branding
- Donkere branding
Deze termen worden door sommige fabrikanten ook in het Engels aangegeven. In dat geval gaat het om ‘light roast’, ‘medium roast’ en ‘dark roast’. Bij het kopen van een pak koffiebonen is het dan ook belangrijk om op deze termen te letten. Deze termen bepalen namelijk voor een groot deel de uiteindelijke smaak van de koffie.
Bij het branden van de koffiebonen worden bepaalde temperaturen aangehouden. Deze temperaturen zorgen voor de branding en daarmee voor de smaak van de koffie. In onderstaande lijst kan je de temperaturen vinden die behoren bij de lichte branding, de medium branding en de donkere branding:
- Bij lichte branding worden de koffiebonen op 196 graden gebrand. Hierbij heeft de koffieboon de kleur van kaneel, de smaak is relatief droog en enigszins zuur.
- Bij medium branding worden de koffiebonen op 219 graden gebrand. Hierbij heeft de koffieboon de kleur van een kastanje, de aroma is uitgesproken en de smaak heeft wat zoete invloeden, waaronder karamel.
- Bij donkere branding worden de koffiebonen op 230 graden gebrand. Hierbij heeft de koffieboon een donkerbruine kleur en is de smaak pittig en lekker krachtig.
De smaak van de koffie
Ben jij fan van een sterk kopje koffie? Of ben je een voorstander van een milde smaak? Dankzij de koffiebonen én de branding daarvan is alles mogelijk. Als je nu in de supermarkt loopt, heb je ongelooflijk veel keus wat betreft koffiebonen. Je hebt koffiebonen met een lichte branding, met een milde branding en met een donkere branding. Deze branding bepaalt dus voor een groot deel de smaak van de koffie. Maar, hoe zit dat nou exact?
Het is goed om te weten dat de smaak van de koffiebonen door meerdere factoren bepaald wordt. Het brandingsproces is echter één van de belangrijkste factoren. Binnen dit proces hebben ook weer meerdere factoren een hoofdrol. Onder andere de volgende factoren bepalen de smak van de koffie:
- Op welk moment werd hitte in de brander toegepast?
- Hoe hoog is de temperatuur in het brandingsproces?
- Hoe lang duurt het brandingsproces?
Tijdens het branden van de koffiebonen worden de smaak en aroma’s uit de koffiebonen ontwikkeld. De mate van branden speelt dan ook een grote rol bij de uiteindelijke smaak en aroma. Daarbij kunnen we in ieder geval het volgende aanhouden:
- Een lichte branding zorgt voor een milde smaak
- Een medium branding zorgt voor een neutrale smaak
- Een donkere branding zorgt voor een sterke smaak
Hierbij spelen uiteraard jouw smaakpapillen ook een belangrijke rol. Wat jij als zeer sterk kan ervaart, wordt door een ander als zeer mild ervaren. Het is dus maar net hoe jouw smaakpapillen reageren op de (branding van de) koffiebonen.
De beste koffiebonen
Wat zijn nou eigenlijk de beste koffiebonen? Zijn de koffiebonen met een donkere branding het lekkerste? Of zijn de koffiebonen met een lichte branding het lekkerste? Daar kunnen wij simpelweg geen antwoord op geven. Dit is volledig afhankelijk van jouw wensen, jouw smaak en jouw voorkeuren.
Voor de beste koffiebonen willen we je graag verwijzen naar ons artikel ‘de lekkerste koffiebonen’. In dit artikel benoemen we de lekkerste bonen met een lichte branding, met een medium branding en met een donkere branding.
Besluit
We zijn alweer aan het einde van dit artikel gekomen. Het mag duidelijk zijn dat de branding een ongelooflijke invloed op de smaak van de koffie heeft. In combinatie met de koffiemachine is deze factor de meest invloedrijke voor de uiteindelijke smaak.
Het is dan ook aan te raden om verschillende koffiebonen uit te proberen. Koop een zak koffiebonen met een lichte branding en een zak koffiebonen met een medium branding. Zet twee kopjes koffie en proef de verschillen tussen deze twee zakken. Dat proces kan je vervolgens ook herhalen met een zak koffiebonen met donkere branding erbij. Uiteindelijk kom je er vanzelf achter welke koffiebonen jij het allerlekkerste vindt. Uiteraard spelen ook andere factoren daar nog een rol bij, bijvoorbeeld de fabrikant van de koffiebonen. Onder andere Illy, Lavazza en Douwe Egberts staan bekend vanwege hun heerlijke en smaakvolle koffiebonen.
